Jarzębiak

 Jarzębiak jest jesienną nalewką, którą od dawna chciałem zrobić. Nie miałem jednak dostępu do owoców, a tych z parków nie chciałem zbierać, ponieważ żywiłem poważne obawy co do ich jakości (i zawartości metali ciężkich). Na szczęście pewien serwis aukcyjny jest miejscem, gdzie można wiele kupić. Owoce jarzębiny również.

Jeszcze do dziś uważałem, że jarzębiak to destylat z owoców jarzębiny. Myliłem się. Jak poucza literatura przedmiotu, jest to wódka owocowa sporządzana z nalewów na przemrożonych owocach jarzębiny aromatyzowana destylatem winnym. Tym ostatnim nie dysponuję, myślę jednak, że proponowaną dziś nalewkę można z czystym sumieniem nazwać jarzębiakiem.

Jarzębiak nieodmiennie kojarzy mi się z Karczmą Słupską w Warszawie - starą, PRL-owską restauracją, do której chadzałem z racji tego, że obok niej pracowałem. Był to lokal na swój sposób magiczny (choć wielu uważało, że jest raczej obleśny), wchodzącego gościa z miejsca uderzał sztynk starych wykładzin i tapicerek przesiąkniętych tłustymi oparami, zaś kadra kelnerska reprezentowała charakterystyczny sznyt kelnerów Polski Ludowej.

Jednak najpiękniejszy był wystrój lokalu

Synteza kaszubskiego folkloru i socjalistycznego dekoratorstwa ujmowała każdego znawcę tematyki. Ten styl jest absolutnie nie do powtórzenia. Co najwyżej można go lepiej lub gorzej imitować. 

Jednak czasy się zmieniają. Przed kilkoma laty Karczma wyzionęła ducha, a na jej miejscu powstała znana skądinąd restauracja "Sowa & Przyjaciele", w której polskie elity dumają nad Ojczyzny losem. Dlatego cieszę się, że kiedyś zrobiłem przedstawione tu zdjęcia. Wprawdzie są kiepskie (aparat telefonu Nokia 6230i był daleko od doskonałości), ale przynajmniej jest co pokazać potomnym.

Wróćmy jednak do jarzębiaku, bo przecież on jest głównym bohaterem dzisiejszego odcinka. Karczmę wspomniałem dlatego, że był to jedyny znany mi lokal w Warszawie, który jeszcze do niedawna serwował ten alkohol. Nigdzie indziej nie można go było znaleźć (chyba że ja szukałem w złych miejscach). Zapewne wynikało to ze specyfiki miejsca odwiedzanego przez knajpianych weteranów prezentujących gusta ukształtowane przez lata 60. i 70. Teraz nie da się ukryć, że mało komu w ogóle nazwa tej wódki cokolwiek mówi. A szkoda, bo trunek to znakomity.

Prezentowany dziś przepis pochodzi z Wielkiej księgi nalewek i jest bardzo prosty:

Potrzebujemy:

1 kg przemrożonej jarzębiny

1/2 l. spirytusu (95%)

600 ml wody

300 g cukru

Wypłukaną i przemrożoną jarzębinę wsypujemy do słoja. Spirytus należy wymieszać pół na pół z przegotowaną chłodną wodą. Chodzi o to, by uzyskać alkohol nieco mocniejszy od standardowej wódki (około 45 - 48%). Mieszaniną tą zalewamy owoce tak, by płyn je przykrył (widać to na załączonym zdjęciu, choć z ręką na sercu przyznam się, że wlałem trochę więcej alkoholu). W praktyce potrzebujemy około 900 ml cieczy.

Tak przygotowany słój powinien postać w cieple dwa tygodnie. Po tym czasie łączymy 300 g cukru i 100 ml wody i robimy z nich syrop. Szumujemy i studzimy, a następnie wlewamy do niego nastaw zlany znad owoców. Po dokładnym wymieszaniu nalewkę trzeba przefiltrować, zabutelkować i odstawić na 4 miesiące dojrzewania.