Kilka słów przestrogi

Być może dzisiejszy post powinien być chronologicznie pierwszym na moim blogu, a nie dziewięćdziesiątym którymś z kolei. Być może przykry temat, który dziś poruszę, powinienem był zasygnalizować wcześniej. Być może jego przemilczenie (pominięcie) ściągnęło na moich Czytelników poważne problemy i trudności rodzinne. Mam jednak nadzieję, że mimo wszystko nie jest jeszcze za późno.

(UWAGA drastyczne zdjęcia!)

Nalewki są w Polsce otoczone nimbem czcigodnej Tradycji, szlacheckich dworków z gankami wspartymi na pękatych kolumienkach, rodowych tajemnic strzeżonych przez kolejne pokolenia Pań domu. Któż z nas nigdy nie miał podobnych skojarzeń? Każdy, przynajmniej przez moment, a jeśli ktoś zaprzecza, to albo znaczy, że albo nie jest do końca szczery, albo ma kiepską pamięć. Przyrządzanie nalewek postrzegane z tego punktu widzenia staje się niemalże rytuałem przypominającym dawne czasy i wskrzeszającym szlachetną przeszłość. A do tego daje poczucie pewnej wyjątkowości, zwłaszcza w czasach, gdy wszędzie dominuje produkcja przemysłowa, anonimowa, zestandaryzowana, uregulowana szczegółowymi normami i na wielką skalę.

 I tak to się zaczyna. Nowicjusz zainteresowany nalewkami znajduje recepturę i wprowadza ją w życie. Tak powstaje jego pierwsza własna nalewka. Doskonale pamiętam ten moment. Było późne lato 2001 roku, gdy filtrowałem własnoręcznie zrobioną imbirówkę. Trzy półlitrowe butelki stały na kuchennym stole, trunek był to przepyszny, a ja nie mogłem nie pękać z dumy. To powodzenie rozpaliło moje ambicje i już niebawem nastawiłem kolejną - tym razem orzechówkę. Później pojawiła się pierwsza książka z przepisami i procesu nie dało się zatrzymać.

Dobrze, zapyta ktoś, ale gdzie tkwi problem? Właśnie w powodzeniu i udanych wyrobach. Bowiem przy wytwarzaniu nalewek bardzo łatwo uruchomić mechanizm o nazwie W Przyszłym Roku Trzeba Nastawić Więcej. Ten podstępny syndrom powstaje w momencie, gdy degustujemy dojrzałą nalewkę i bardzo nam ona smakuje. Do tego bliżsi i dalsi krewni i znajomi wyrażają swoją aprobatę. Starsze ciotki moczą w kieliszkach ukarminowane dzióbki i mlaskają z ukontentowaniem. Młodsi wujowie wychylają kieliszki jednym haustem (profani!) i zaraz proszą o dolewkę. W tym momencie w głowie rodzi się straszna myśl: Czemu nastawiłem/am tak mało?! Przecież to półtora litra rozejdzie się błyskawicznie! W przyszłym roku trzeba nastawić więcej. Przyjaciółko tudzież Przyjacielu! Właśnie wtedy padasz ofiarą tego zdradliwego syndromu i musisz przygotować się na liczne niedogodności.

Są one nieubłaganą i logiczną konsekwencją naszego postanowienia oraz sposobu wytwarzania nalewek. Jak wiadomo, muszą one w spokoju dojrzewać przynajmniej kilka tygodni, jeśli nie miesięcy. Potrzebują zatem miejsca. Dobrze. Te kilka butelek zawsze gdzieś się zmieści, w ostateczności upchnie w jakimś zakamarku. Jednak dobrych nalewek jest całkiem sporo, zwłaszcza, gdy nadchodzi sezon owocowy. W maju zajmujemy się nalewką truskawkową. Później przychodzi czas na porzeczki, maliny, wiśnie. Wraz z pełnią lata pojawiają się morele, a później,w początkach jesieni śliwki i gruszki. My zaś stajemy przed dylematem: albo w tym roku nie zrobię nalewki i będę czekać cały rok na następną okazję, albo mimo wszystko nastawię, ale muszę liczyć się z zacieśnieniem przestrzeni życiowej. I co? Nie wiem, jak Czytelnicy, ale ja z reguły wybieram to drugie rozwiązanie.

Na efekty (widoczne na zdjęciach) nie trzeba czekać długo. Już po kilku miesiącach takich działań miejsce przeznaczone na przechowywanie/dojrzewanie nalewek jest zapełnione i trzeba szukać następnego. Jeśli się je znajdzie (np. w piwnicy czy garażu u teściów), to pół biedy (o ile piwnica jest bezpieczna a teściowie nie mają nic przeciwko). Gorzej, jeśli nie ma takich możliwości. Wówczas trzeba upychać flaszki gdzie popadnie: w i na szafkach kuchennych, w garderobie, między naczyniami, butami, koszulami. Rodzina początkowo robi dobrą minę do złej gry, później coraz częściej narzeka. Trudno jej się dziwić, skoro praktycznie w każdym kącie mieszkania stoją jakieś butelki.

Tym niemniej uważam, że uzyskanie dobrej nalewki jest warte tych niedogodności. Bo gdy wydobędzie się ją z czeluści szafy, przeleje do karafki, a z niej do kieliszków, spojrzy na barwę i refleksy światła, poczuje aromat, a później smak, wszelkie uciążliwości będą nagrodzone.